En dan heb je ook nog een geestelijke beperking. Hoe moet jij nu weten wat hoort en wat niet hoort. De meeste mensen met een beperking hebben een opvoeding gehad en zeker als ze daarna beschermd gaan wonen dan wordt deze voort gezet. De meeste mensen gaan beschermd wonen in de tiener jaren of nog eerder. En sommigen blijven bij hun ouders wonen. Maar wat als je in de dertig bent, of in de zestig en je heb geen besef van waarden en normen. Vaak zegt men dat aangeleerd gedrag afleren net zo lang duurt als dat het is aangeleerd.
Hele boeken worden geschreven over hoe je moet opvoeden. Hele tv programma's worden er gemaakt. Denk aan Jo Frost. Wie kent haar niet met het stoeltje als je stout bent mag je hier op gaan zitten en je leeftijd in minuten je gedrag overdenken.
Bij ons zou dat betekenen dat iemand 60 minuten zou moeten zitten. Dat gaat dus niet werken.
Bij ons werkt het op gevoel. De meeste dingen bereik je door hun gevoel aan te spreken. Soms heb je daar geen woorden voor. Maar doe je dat met gedrag, net als hen. Want dat verstaan ze.Wie kent niet de uitdrukking: Ik ben niet boos, maar verdrietig. Dat snappen ze.
Het is zaterdag, zo'n tien jaar geleden, en ik had me voorgenomen om op ziekenbezoek te gaan. Hij woont in een grote stad in Duitsland. Leuk om even te winkelen, voordat ik er heen ga. Dat zagen ze helemaal zitten. Winkelen in Duitsland. Dat hadden ze nog nooit gedaan. Of ze mee mochten, onze zorgvragers. We besluiten om met twee auto's te vertrekken. Toen hadden we nog geen vervoersbusje. Met de afspraak dat ze ook meegingen op ziekenbezoek, ook een bekende van hen. Geen probleem.
We winkelen een tijdje, als één van de jongens een winkel ontdekt, met computerspullen. Heel geheimzinnig doen ze. De één probeert ons af te leiden, terwijl de ander daar iets gaat kopen. Het is een grote tas en ik vermoed dat er een spelcomputer inzit. De vraag komt wanneer we naar huis rijden. Na het ziekenbezoek, natuurlijk. Conform afspraak. Aan de gezichten is af te lezen dat ze daar helemaal geen zin meer in hebben. Ze willen direct naar huis om met het nieuwe speeltje te gaan spelen. Maar dat was niet de afspraak. We gaan op bezoek.
Heel eerlijk ben ik erg geschrokken hoe ze zich gedroegen. Nog nooit waren ze zo onbeschoft geweest. Ik schaamde me ervoor dat ik ze had meegebracht. Dit kon toch echt niet. Van mijn opmerkingen trokken ze zich niets aan. Ze hadden zich voorgenomen om zich zo te misdragen dat ik er voor zou kiezen om zo snel mogelijk te vertrekken.
Dat heb ik dus letterlijk genomen. Toen we in de auto zaten zei ik:"Dus jullie willen zo snel mogelijk naar huis?" Ze glimlachten van oor tot oor, hun plannetje was gelukt. We gingen vertrekken. Het liefst zo snel mogelijk.
Dat heb ik gedaan. Zo snel mogelijk. Bij elke stop stond ik boven op de rem. Ik reeds zo hard mogelijk, wat nog verantwoord was. Ik trok op met piepende banden, om vervolgens bij het volgende stoplicht weer zo hard mogelijk op de rem te staan. Ze schoten alle kanten op. Ik heb de hele rit niets gezegd, alleen hard gereden, geremd en opgetrokken. Midden op het kruispunt bij hun huis ben ik weer boven op de rem gaan staan en heb ze verzocht de auto te verlaten. Zonder pardon bent ik weggereden, zonder verder maar één woord te zeggen. Nou die waren snel thuis.
Binnen een uur stond de eerste voor de deur, of hij kon praten met mij. Want hun zagen wel in dat wat ze gedaan hadden toch echt niet kon. Zonder woorden, heb ik een stukje opgevoed. De één na de ander kwam langs om te praten en te beloven dat dit nooit weer zou gebeuren.
Het is ook nooit meer gebeurd. Zonder te praten hebben ze gevoeld dat dit toch echt niet kon.
Dikke knuffel, zand er over en we zijn verder gegaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten